Dr hab. Joanna Kuźmicka-Sulikowska
Uniwersytet Wrocławski
Abstrakt: Artykuł ukazuje istotny aspekt cywilnoprawnej instytucji przedawnienia roszczeń dotyczący tego, czy i jeśli tak, to w jaki sposób upływ terminu przedawnienia dochodzonego przed sądem roszczenia jest brany przez ten sąd pod uwagę, przy czym problematyka ta została ujęta w taki sposób, by ukazać zależność pomiędzy motywacją, jaką kieruje się ustawodawca – względami polityki społecznej a dokonanym przez niego wyborem metody uwzględniania upływu terminu przedawnienia. Rozważania rozpoczynają się od zakreślenia obszaru poruszanej tematyki, po czym następuje pokazanie prezentowanych w literaturze prawniczej argumentów mających przemawiać na rzecz każdego z dwóch konkurencyjnych sposobów uwzględniania upływu terminu przedawnienia, to jest z urzędu lub na zarzut tego, przeciwko komu roszczenie przysługuje. Czynione jest to przy wykazaniu powiązań pomiędzy poglądami w tym zakresie a przychylaniem się do koncepcji socjalistycznych albo liberalnych. Na tym tle pokazane zostały przemiany rozwiązań w omawianym zakresie związane z niepożądanymi zjawiskami społecznymi, jakie pojawiły się w praktyce stosowania elektronicznego postępowania egzekucyjnego przewidzianego polskim kodeksem postępowania cywilnego, a także pokazana została konstrukcja silnie motywowana względami społecznymi (przedstawionymi w tekście) wprowadzona ustawą z 13 kwietnia 2018 r. nowelizującą kodeks cywilny, przynosząca istotne przeobrażenia w kwestii sposobu uwzględniania upływu terminu przedawnienia roszczeń, skutkująca powstaniem swoistego dualizmu w tym zakresie w polskim prawie cywilnym. Pokazano przy tym między innymi elastyczność wprowadzonej regulacji (np. zastrzeżenie jako zasady uwzględniania przez sąd z urzędu przedawnienia roszczenia dochodzonego od konsumenta, ale z zastrzeżeniem możliwości odstępstw od tego), a także skonfrontowano założenia wskazane w uzasadnieniu tej ostatniej powołanej ustawy z możliwością ich osiągnięcia dzięki kształtowi wprowadzonych nią przepisów.
Słowa kluczowe: przedawnienie roszczeń, polityka społeczna, sposób uwzględniania upływu terminu przedawnienia, ochrona konsumenta
Język artykułu: polski
Data otrzymania: 04.07.2018
Data akceptacji: 25.08.2018
Opublikowano: Numer 3(18)/2018, s. 10-23.
Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 23