Archiwum
Filozofii Prawa
i Filozofii Społecznej

Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)

IVR
  • O Archiwum
  • Cel i zakres
  • Aktualności
  • Numery
    • Bieżący numer
    • Numery archiwalne
  • Redakcja
    • Skład Redakcji
    • Recenzenci
  • Dla autorów / Etyka
  • Kontakt
  • English

Rozróżnienie ius et lex we współczesnej filozofii prawa

Dr Maciej Pichlak

Uniwersytet Wrocławski

Abstrakt w języku polskim: Artykuł ma na celu określenie znaczenia pojęć ius oraz lex, a także wskazanie podstawowych sposobów ich interpretacji we współczesnych poglądach nauki prawa. Pojęcia lex oraz ius bowiem, obok ściśle historycznego charakteru (tj. sposobów posługiwania się nimi w dyskursie prawnym starożytnego Rzymu), obecne są w ten czy inny sposób w całych dziejach zachodniej kultury prawnej, aż po dzień dzisiejszy. Zarówno bogata historia, jak i sama natura tytułowych pojęć sprawia, że niemożliwe jest sformułowanie dla nich klasycznych definicji. Stąd też analiza ich znaczenia powinna przybierać formę wyznaczania swoistego pola konotacyjnego: mapy poglądów i skojarzeń wiązanych z badanymi pojęciami.

W ramach realizacji tego zadania, artykuł proponuje trzy podstawowe typologie, pozwalających uporządkować istniejące w teorii prawa poglądy na omawiane zagadnienie. Pierwsza z typologii dotyczy praktycznej roli, jaką ius odgrywa w prawie; pozwala to wyróżnić poglądy przypisujące ius rolę pozytywną, negatywną, lub pośrednią (optymalizacyjną). Druga typologia odnosi się do źródeł, z których ius czerpie swą moc wiążącą; w tym zakresie wyróżniono interpretację pozytywistyczną, prawnonaturalną oraz hermeneutyczną. Wreszcie ostatnia typologia porządkuje poglądy na wzajemne relacje ius oraz lex, określane bądź na sposób hierarchiczny, bądź też funkcjonalnego zróżnicowania.

Prowadzone rozważania pozwalają m.in. postawić tezę o nieprzemijającej użyteczności takiego dualistycznego myślenia o porządku prawnym, które obok prawa stanowionego (lex) uwzględnia również jako wiążące niepisane standardy, niezależne od władzy prawodawczej (ius).

Słowa kluczowe: ius et lex; prawo i ustawa; kultura prawnicza; prawo ponadustawowe, dualizm prawa

Język artykułu: polski

Data otrzymania: 09.03.2017
Data akceptacji: Załączniki03.05.2017

Opublikowano: Numer 2(15)/2017, s. 49-59.

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 323

Filed Under: Artykuły Tagged With: dualizm prawa, ius et lex, kultura prawnicza, Maciej Pichlak, prawo i ustawa, prawo ponadustawowe

Kategorie

  • Aktualności
  • Artykuły
  • In Memoriam
  • Recenzje i polemiki
  • Słowo wstępne
  • Sprawozdania

Słowa kluczowe

sytuacja nadzwyczajna Sławomir Drelich kontekstualizm obserwacja pierwszego rzędu prawa metafizyczne narracja prawna komparatystyka moralna odpowiedzialność implikatura konwersacyjna ochrona zwierząt wolność starożytnych i nowożytnych michał peno filozofia polityki autonomy bezpieczeństwo prawne paternalizm prawa zwierząt Paweł Polaczuk prawo i emocje social rights konflikt Bartosz Greczner granice władzy prawniczej formuła Radbrucha działanie komunikacyjne analityczna teoria prawa język naturalny tekst prawny dyskurs aborcyjny interpretacja konstytucji pluralizm wartości John Rawls prawo Unii Europejskiej Bóg logos Friedrich A. Hayek korpusy językowe analogia koncepcja Maciej Dybowski jurysprudencja amerykańska krytyczna myśl prawnicza prawo a etyka postęp technologiczny interes państwa Sąd Najwyższy roszczenie do słuszności prawo do prawdy teoria sprawiedliwości integracja europejska

Copyright © 2021 Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR | Administrator strony: Dawid Milczarek

Ta strona używa plików cookies. Zakładamy, że wyrażają Państwo na to zgodę, ale mogą Państwo także wyłączyć pliki cookies w Ustawieniach. //
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. (Zob. więcej // Read more) Ustawienia // SettingsZGODA // ACCEPT

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.

Necessary Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.