Archiwum
Filozofii Prawa
i Filozofii Społecznej

Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)

IVR
  • O NAS
  • Cel i zakres
  • Aktualności
  • Numery
    • Bieżący numer
    • Numery archiwalne
  • Redakcja
    • Skład Redakcji
    • Recenzenci
  • Dla autorów
  • Etyka
  • Kontakt
  • English

Rozróżnienie ius et lex we współczesnej filozofii prawa

Dr Maciej Pichlak

Uniwersytet Wrocławski

Abstrakt w języku polskim: Artykuł ma na celu określenie znaczenia pojęć ius oraz lex, a także wskazanie podstawowych sposobów ich interpretacji we współczesnych poglądach nauki prawa. Pojęcia lex oraz ius bowiem, obok ściśle historycznego charakteru (tj. sposobów posługiwania się nimi w dyskursie prawnym starożytnego Rzymu), obecne są w ten czy inny sposób w całych dziejach zachodniej kultury prawnej, aż po dzień dzisiejszy. Zarówno bogata historia, jak i sama natura tytułowych pojęć sprawia, że niemożliwe jest sformułowanie dla nich klasycznych definicji. Stąd też analiza ich znaczenia powinna przybierać formę wyznaczania swoistego pola konotacyjnego: mapy poglądów i skojarzeń wiązanych z badanymi pojęciami.

W ramach realizacji tego zadania, artykuł proponuje trzy podstawowe typologie, pozwalających uporządkować istniejące w teorii prawa poglądy na omawiane zagadnienie. Pierwsza z typologii dotyczy praktycznej roli, jaką ius odgrywa w prawie; pozwala to wyróżnić poglądy przypisujące ius rolę pozytywną, negatywną, lub pośrednią (optymalizacyjną). Druga typologia odnosi się do źródeł, z których ius czerpie swą moc wiążącą; w tym zakresie wyróżniono interpretację pozytywistyczną, prawnonaturalną oraz hermeneutyczną. Wreszcie ostatnia typologia porządkuje poglądy na wzajemne relacje ius oraz lex, określane bądź na sposób hierarchiczny, bądź też funkcjonalnego zróżnicowania.

Prowadzone rozważania pozwalają m.in. postawić tezę o nieprzemijającej użyteczności takiego dualistycznego myślenia o porządku prawnym, które obok prawa stanowionego (lex) uwzględnia również jako wiążące niepisane standardy, niezależne od władzy prawodawczej (ius).

Słowa kluczowe: ius et lex; prawo i ustawa; kultura prawnicza; prawo ponadustawowe, dualizm prawa

Język artykułu: polski

Data otrzymania: 09.03.2017
Data akceptacji: Załączniki03.05.2017

Opublikowano: Numer 2(15)/2017, s. 49-59.

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 553

Filed Under: Artykuły Tagged With: dualizm prawa, ius et lex, kultura prawnicza, Maciej Pichlak, prawo i ustawa, prawo ponadustawowe

Szukaj

Kategorie

  • Aktualności
  • Artykuły
  • Bez kategorii
  • In Memoriam
  • Recenzje i polemiki
  • Słowo wstępne
  • Sprawozdania

Słowa kluczowe

Friedrich A. Hayek ius et lex postępowanie sądowe rozumowania prawnicze norma prawna interpretacja twórcza metodologicznie francuskie oświecenie radykalne Stanisław Jędrczak Adam Szot handel narządami uzasadnienie twierdzenia interpretacyjnego freedom of speech sens czynności konwencjonalnych w prawie wykładnia socjalizacja interpretacja konstytucji anna rossmanith obiektywność collective memory cnota kontratyp Brytyjska Krytyczna Konferencja Prawnicza psychologia poznawcza wybory powszechne metodologia interpretacyjna narratologia narracja prawna analogia prawo międzynarodowe tożsamość niemiecka ustawa transplantacyjna komunikacja jurysprudencja cnót Marina Dawidowa Krzysztof Płeszka przyczynowa teoria znaczenia Hans Kelsen prawo do prawdy systemy normatywne wolność prasy wina praca multikulturalizm "herkulesowska" metoda orzekania gwarancje prawne działalności adwokackiej postawy reaktywne wzajemne uzasadnienia luka intra legem demokracja deliberatywna komunikacyjne ujęcie prawa

Copyright © 2023 Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR | Administrator strony: Karolina Gmerek

Ta strona używa plików cookies. Zakładamy, że wyrażają Państwo na to zgodę, ale mogą Państwo także wyłączyć pliki cookies w Ustawieniach. //
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. (Zob. więcej // Read more) Ustawienia // SettingsZGODA // ACCEPT

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT