Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)
Uprzejmie informujemy, że termin składania artykułów do ogólnego numeru anglojęzycznego został przedłużony do 10 grudnia 2023 r. Zapraszamy do przesyłania zgłoszeń na adres: archiwum@ivr.org.pl.
Szczegóły dotyczące wymogów: https://archiwum.ivr.org.pl/6087/call-for-papers-anglojezyczny-numer-ogolny-30-11-2023-r/
W imieniu organizatorów serdecznie zapraszamy Wszystkich Przedstawicieli Społeczności Teoretyków, Filozofów i Socjologów w Polsce, w tym zainteresowanych doktorantów i studentów, na spotkanie konferencyjne z okazji 100. rocznicy urodzin Profesora Józefa Nowackiego (1923-2005), które odbędzie się 8 listopada 2023 r. (środa) od godziny 14:00 (nie ma konieczności wcześniejszej rejestracji).
Specjalnymi gośćmi spotkania będą: Prof. dr hab. Tomasz Gizbert-Studnicki, Prof. dr hab. Jerzy Zajadło, Prof. dr hab. Marek Zirk-Sadowski, Prof. dr hab. Bogumił Brzeziński, Prof. dr hab. Leszek Leszczyński oraz dr hab. Bartosz Liżewski Prof. UMCS.
W trakcie obrad zostanie zaprezentowany także specjalny numer czasopisma „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej”, który został wydany z okazji 100. rocznicy urodzin Profesora Józefa Nowackiego. Planowana jest transmisja z tego wydarzenia za pośrednictwem kanału YouTube Uniwersytetu Śląskiego.
Profesor Józef Nowacki (1923 – 2005)
„Historia tekstem pisana, czyli o wpływie poglądów Profesora Józefa Nowackiego na polską teorią i filozofię prawa”
Plan obrad:
14:00 Dziekan Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach – Dr hab. Witold Kurowski Prof. UŚ – otwarcie obrad; Prof. dr hab. Marek Zirk-Sadowski – Redaktor Naczelny czasopisma „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” – prezentacja numeru poświęconego Profesorowi Józefowi Nowackiemu.
14:30 – 16:30 Sesja Pierwsza: Od dogmatyki do filozofii
Prof. dr hab. Tomasz Gizbert-Studnicki, Prof. dr hab. Bogumił Brzeziński, Prof. dr hab. Leszek Leszczyński, Prof. dr hab. Jerzy Zajadło
16:30 –17:00 Przerwa kawowa
17:00 – 19:00 Sesja druga: Od metodologii do teorii
Prof. dr hab. Tomasz Pietrzykowski, Prof. Dr hab. Marek Zirk – Sadowski, dr hab. Bartosz Liżewski Prof. UMCS, Dr hab. Sławomir Tkacz Prof. UŚ
Zapraszamy do zapoznania się z anglojęzycznym numerem 3(36)/2023 „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej”. Numer nosi tytuł: „Między teorią prawa a ideologią” i jest poświęcony myśli prof. Józefa Nowackiego w setną rocznicę jego urodzin oraz w dwudziestą rocznicę wydania zbioru jego autorstwa pt. „Studia z teorii prawa”. W numerze znalazły się następujące teksty:
Z numerem można zapoznać się TUTAJ.
Zapraszamy do zapoznania się z anglojęzycznym numerem 2(35)/2023 „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej”. W numerze znalazły się następujące teksty:
Z numerem można zapoznać się TUTAJ.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do nadsyłania artykułów do numeru tematycznego „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” zatytułowanego „Wyzwania posthumanizmu – nowe drogi w prawie, etyce i estetyce”.
Posthumanizm pojawił się w dyskursie naukowym stosunkowo niedawno, jednak w literaturze światowej doczekał się już opracowań syntetyzujących. W swej odmianie krytycznej posthumanizm postrzegany jest jako filozoficzny i polityczny motyw w literaturze, popkulturze, teorii (w supozycji formalnej), który charakteryzuje się radykalną decentralizacją tradycyjnego pojęcia suwerennego, spójnego i samodzielnego człowieka, w celu ukazania, w jaki sposób człowiek ewoluuje razem z rozlicznymi formami życia i maszyn, konstytuuje je i jest przez nie konstytuowany. W ten sposób posthumanizm opiera się na założeniu dekonstrukcji reprezentacji kulturowych.
Źródłem – przyczyną odmienionej reprezentacji człowieka są gwałtowne przemiany technologiczne, umożliwiające klonowanie, cyborgizację, transplantacje międzygatunkowe i inne podobne. Posthumanizm to zatem, z jednej strony, „kondycja ontologiczna” dzisiejszego człowieka, z drugiej – nowy sposób „ujmowania” go. Perspektywa interdyscyplinarna obejmuje m.in. pola: biologii, genetyki, cybernetyki, studiów nad zwierzętami, potworami (monster studies), niepełnoprawnością (disability studies). Korzeni transhumanizmu można poszukiwać w myśli Michaela Foucaulta, feminizmie, i queer studies, refleksji technonaukowej czy krytycznych studiach nad pojęciem rasy.
Poshumanizm jako nowy nurt filozoficzny zdaje się mieć uzasadnienie w biologii (odkrycie neuronów lustrzanych), ale nawet bardziej w myśli Giorgia Agambena (L`aperto – 2002). Według niego przeciwstawienie człowieka innym żywym rzeczom, przy jednoczesnym stworzeniu ekonomii relacji pomiędzy ludźmi i zwierzętami, było możliwe tylko dzięki temu, że w człowieku wydzielono coś na kształt życia zwierzęcego. Obywatelstwo lub tożsamość narodowa, podległość prawu i innym normom społecznym w tej wizji człowieka są określane przez kategorie biologiczne, co ekstrapoluje je na pole współczesnej biometrii.
Osobę wyobrażamy sobie jako jednostkę, która jest podmiotem moralnym. Podmiot moralny to byt, zdolny do moralnego osądu wobec kwestii moralnych oraz zdolny do działania na podstawie owych osądów. Ponieważ potrafimy wyobrazić sobie maszynę zdolną do samopoświęcenia w imię obrony życia – „T-800” w ostatniej scenie „Terminatora 2” – maszyna może być podmiotem moralnym, a zatem kategoria „osoby” nie przysługuje wyłącznie ludziom (w wąskim rozumieniu tego słowa). Ogromne postępy w zakresie sztucznej inteligencji wręcz zagroziły dotychczasowej roli człowieka, oferując jego zastąpienie w sposób, który prowadzi do sytuacji, w których nie daje się odróżnić działalności człowieka od działania sztucznej inteligencji – np. ChatGPT.
Posthumanizm zdaje się więc kreślić nową wizję podmiotowości, niepolegającą po prostu na przyznaniu podmiotowości prawnej coraz z to nowym istotom i powolnej przemianie treści pojęcia terminu: „podmiotowość prawna” – co wydaje się odpowiadać wyobrażeniom umiejscowionym w transhumanizmie. Chodzi raczej o nowe pojęcie społeczności, która nie byłaby już tylko ludzka i nie tylko to, co ludzkie byłoby kryterium wyodrębnienia takiej społeczności. To z kolei zdaje się wymagać badań nad nową formułą kultury, uczestniczenia w kulturze, w tym w kulturze prawnej. W ten sposób zmieniłoby się też samo pojęcie prawa, a być może powinno być ono zastąpione innym. Nie jesteśmy izolowanymi podmiotami, wręcz przeciwnie – znajdujemy się w nieustannym odniesieniu do innych czy też połączeniu z nimi. Świadomość emocji uwarunkowana jest uczeniem się ich od humanistycznych „innych”, a oni/one stają się tym samym naszym zdecentralizowanym „społecznym mózgiem (social brain)”.
Mając to na uwadze, starając się zachęcić do zgłaszania referatów, zapraszamy do rozpatrywania zagadnień w następujących zakresach:
1) posthumanistyczne prawo,
2) posthumanistyczna moralność,
3) posthumanistyczna wizja piękna,
4) prawo, moralność i piękno w posthumanistycznym świecie,
5) metodologia posthumanstycznego ujęcia prawa, moralności i piękna.
Mile widziane będą zgłoszenia dotyczące powyższych tematów, jak również innych możliwych sposobów analizy związanych z powyższymi zagadnieniami.
Propozycje artykułów należy przesyłać na adres redakcji (archiwum@ivr.org.pl) do 31 marca 2024 r. Objętość tekstu nie powinna przekraczać 45.000 znaków ze spacjami i przypisami. Teksty powinny być przygotowane według standardów redakcyjnych stosowanych w „Archiwum”, dostępnych pod adresem http://archiwum.ivr.org.pl/wytyczne-dla-autorow/. Do tekstu załączyć należy formularz i oświadczenie autorskie.
Tom zostanie opublikowany pod redakcją prof. US dr. hab. Roberta Piszko planowo w 2025 roku. Dalszych informacji udziela redaktor tomu (e-mail: robert.piszko@usz.edu.pl).
Przesłane teksty będą poddane procedurze recenzyjnej zgodnie z zasadami przyjętymi przez Redakcję (wstępnym warunkiem opublikowania artykułu jest uzyskanie dwóch pozytywnych recenzji). Gdyby zainteresowanie przekroczyło ramy objętościowe numeru tematycznego, redaktorzy dokonają wyboru artykułów, które zostaną w nim opublikowane. Pozostałe pozytywnie ocenione przez recenzentów artykuły będą mogły zostać opublikowane w kolejnych numerach czasopisma.
Zapraszamy Państwa do składania propozycji artykułów.
Zapraszamy do zapoznania się z numerem 1(34)/2023 „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej”. W numerze znalazły się następujące teksty:
Z numerem można zapoznać się TUTAJ.
Zapraszamy do zapoznania się z numerem 4(33)/2022 „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej”: „Prawo demokratycznie legitymizowane — deliberacja i upodmiotowienie obywateli”. Redaktorem naukowym numeru jest prof. UAM dr hab. Piotr W. Juchacz. W numerze znalazły się następujące teksty:
Ponadto w numerze ukazało się Rozstrzygnięcie Konkursu Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcji Polskiej IVR na Najlepszą Pracę Doktorską z Zakresu Teorii i Filozofii Prawa
Z numerem można zapoznać się TUTAJ.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do nadsyłania artykułów do numeru tematycznego „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” zatytułowanego „Pomiędzy teorią prawa a ideologią”. Numer zostanie wydany z okazji setnej rocznicy urodzin Profesora Józefa Nowackiego (21.07.1923-14.08.2005) oraz 20 lat od wydania zbioru pt. „Studia z teorii prawa”, zawierającego najważniejsze artykuły jego autorstwa. Jest to znakomita okazja, aby ponownie podjąć problemy, które były przezeń poruszane, a dotyczą najważniejszych zagadnień współczesnej teorii prawa, m.in. klauzul generalnych, luk w prawie, wnioskowania per analogiam, pojmowania domniemań prawnych, charakterystyki państwa prawa czy akceptowanych formuł sprawiedliwości. W przypadku analizy każdego z tych problemów charakterystyczne jest zainteresowanie Autora założeniami wartościującymi stojącymi za twierdzeniami o prawie. Wydanie numeru tematycznego będzie stanowić okazję do ponownego sięgnięcia do tych zagadnień i poddania ich badaniom z perspektywy aktualnego stanu wiedzy teoretycznoprawnej, uwzględniającego najnowsze prace.
Ponieważ Profesor nigdy nie był zwolennikiem obchodów wspominkowych, podkreślamy, że proponowany numer nie ma mieć charakteru historycznego, czy zbioru wspomnień, a tym bardziej stanowić swoistej „laurki” dla Józefa Nowackiego – planujemy, aby artykuły miały charakter krytyczny, uwzględniający aktualną perspektywę teoretycznoprawną. Wydanie numeru tematycznego będzie służyło realizacji trzech celów. Po pierwsze, pragniemy zadać pytanie: czy problemy, które w tamtym czasie były podejmowane przez Józefa Nowackiego, także obecnie są atrakcyjne dla teorii i filozofii prawa? Czy da się powiedzieć w tej mierze „coś nowego”, czy może jest to już zamknięty rozdział? Po drugie, wydaje nam się, że fakt, iż minęła już niemal ćwierć XXI w., skłania do tego, aby w sposób bardziej wnikliwy, także krytyczny, przyjrzeć się poglądom sformułowanym w polskiej teorii prawa w poprzednim stuleciu, które powszechnie jest uznawane za okres wyjątkowego rozkwitu badań teoretycznoprawnych. Po trzecie, chcielibyśmy przypomnieć dorobek Józefa Nowackiego, który zwłaszcza w gronie młodszych badaczy może być zapomniany, bądź nawet nieznany.
Propozycje artykułów należy przesyłać na adres redakcji (archiwum@ivr.org.pl) do 28 lutego 2023 r. Objętość tekstu nie powinna przekraczać 45.000 znaków ze spacjami i przypisami. Teksty powinny być przygotowane według standardów redakcyjnych stosowanych w „Archiwum”, dostępnych pod adresem http://archiwum.ivr.org.pl/wytyczne-dla-autorow/. Do tekstu załączyć należy formularz i oświadczenie autorskie. Tom zostanie opublikowany pod redakcją dr. hab. Sławomira Tkacza, prof. UŚ planowo w 2023 roku. Dalszych informacji udziela redaktor tomu: slawomir.tkacz@us.edu.pl.
Przesłane teksty będą poddane procedurze recenzyjnej zgodnie z zasadami przyjętymi przez Redakcję (wstępnym warunkiem opublikowania artykułu jest uzyskanie dwóch pozytywnych recenzji). Gdyby zainteresowanie przekroczyło ramy objętościowe numeru tematycznego, redaktorzy dokonają wyboru artykułów, które zostaną w nim opublikowane. Pozostałe pozytywnie ocenione przez recenzentów artykuły będą mogły zostać opublikowane w kolejnych numerach czasopisma.
Na koniec, informujemy, że podjęliśmy wstępne rozmowy, aby po opublikowaniu numeru, zorganizować w Katowicach jednodniową ogólnopolską konferencję poświęconą poglądom Józefa Nowackiego, w trakcie której będziemy prosili Autorów opublikowanych artykułów o wygłoszenie referatów, celem poddania ich pod dyskusję. Mamy nadzieję, że ziszczą się nasze marzenia o kolejnym spotkaniu w Katowicach.
Wyrażając nadzieję na przychylne odniesienie się do naszej propozycji, zapraszamy Państwa do przesyłania tekstów.
Dr hab. Sławomir Tkacz, prof. UŚ
Zapraszamy do zapoznania się z numerem 3(32)/2022 „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej”. W numerze znalazły się następujące artykuły:
oraz recenzja:
Z numerem można zapoznać się TUTAJ.