Prof. dr hab. Wojciech Załuski
Uniwersytet Jagielloński
Abstrakt w języku polskim: Celem artykułu jest sformułowanie pewnego trylematu dotyczącego uzasadniania norm moralnych. Trylemat ten można ująć zwięźle w następujący sposób: każda próba logicznego wywiedzenia zdania moralnego (formułującego nakaz lub zakaz określonego działania), ze zdania lub zdań faktualnych, nawet jeśli byłaby poprawna w swojej części logicznej, nie mogłaby stanowić jego uzasadnienia z jednego z trzech powodów: albo (1) prowadziłaby do uznania każdego typu czynu za moralnie nakazany lub zakazany, nie pozostawiając tym samym miejscu dla czynów moralnie obojętnych; albo (2) zakładałaby istnienie normy moralnej nie dającej się wyprowadzić ze zdań faktualnych; albo (3) nie tłumaczyłaby, dlaczego dokonana na podstawie poza-moralnych kryteriów dystynkcja między zdaniami faktualnymi mogącymi stanowić podstawę dla derywacji norm moralnych i zdaniami faktualnymi nie mogącymi stanowić takiej podstawy, miałaby zostać uznana za moralnie istotną. Trylemat ten zostaje w artykule zilustrowany w kontekście analizy znanej próby Searle’a wyprowadzenia norm z faktów. Artykuł kończą refleksje na temat implikacji trylematu dla sporu o właściwy sposób uzasadniania norm moralnych.
Słowa kluczowe: zdania powinnościowe, zdania faktualne, logiczna derywacja, uzasadnienie etyczne, Searle, Anscombe, etyka teistyczna
Język artykułu: angielski
Data otrzymania: 11.03.2019
Data akceptacji: 11.11.2019
Opublikowano: Numer 2(20)/2019, s. 63-74.
DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2019.2.63
Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 259