Archiwum
Filozofii Prawa
i Filozofii Społecznej

Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)

IVR
  • O NAS
  • Cel i zakres
  • Aktualności
  • Numery
    • Bieżący numer
    • Numery archiwalne
  • Redakcja
    • Skład Redakcji
    • Recenzenci
  • Dla autorów
  • Etyka
  • Kontakt
  • English

Refleksje na temat dynamiczności i deliberatywności wykładni trudnych przypadków na przykładzie spraw dotyczących osób LGBTQ+

Prof. UŁ dr hab. Bartosz Wojciechowski

Uniwersytet Łódzki

Abstrakt w języku polskim: Artykuł rozważa liczne konteksty i wielopłaszczyznowość prawa do obywatelstwa, posiadania prawidłowego aktu stanu cywilnego, czy też korzystania z ulg bądź zwolnień podatkowych na takich samych zasadach jak inni obywatele, np. pozostający w związkach heteroseksualnych. Ukazuje ono, jak skomplikowane stało się orzekanie w sprawach, które ze względu na przedmiot regulacji powinny być względnie jednoznaczne i przewidywalne. Refleksyjność wykładni prawa pozwala uwzględnić nieeliminowalny aspekt jego zmienności, jak również płynność znaczenia pojęć i zwrotów użytych w tekście prawnym, co nakłada obowiązek odwołania się przez interpretatora do pozajęzykowych kontekstów wykładni, a więc do argumentów funkcjonalnych i systemowych. Autor wskazuje, że nie jest możliwe właściwe zrozumienie aktualnego kontekstu prawnego bez analizy kontekstu społecznego i kulturowego, zwłaszcza przy uwzględnieniu pluralizmu wartości jako modus vivendi społeczeństwa demokratycznego.

Słowa kluczowe: deliberatywność, LGBTQ, prawa podstawowe tożsamość, trudne przypadki, wykładnia prawa

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 4(33)/2022, s. 21-38

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.4.21

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 35

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

 

Filed Under: Artykuły Tagged With: deliberatywność, LGBTQ, prawa podstawowe tożsamość, trudne przypadki, wykładnia prawa

Call for Papers: Deliberatywna filozofia prawa – 31.05.2021 r.

Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do nadsyłania artykułów do numeru tematycznego „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” zatytułowanego Deliberatywna filozofia prawa.

Celem rozważań podejmowanych w tomie jest zaprezentowanie nowego paradygmatu badawczego w filozofii prawa, którym jest deliberatywna filozofia prawa (DFP). Paradygmat zakłada, że źródłem legitymizacji procesów stanowienia prawa i jego stosowania (czy to w typie sądowym, czy w typie administracyjnym) jest szeroki rzeczywisty udział w nich oraz realny wpływ na ich funkcjonowanie obywateli danego związku politycznego. Dotyczy to wszystkich trzech władz: ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Tym samym to aktywni publicznie „krytyczni obywatele” (Pippa Norris) stanowią niezbędny czynnik procesów prawotwórczych oraz procesów stosowania prawa. DFP przekracza założenia Habermasowskiego modelu demokracji, w którym odrębnie funkcjonujące instytucje demokracji reprezentatywnej wspierane są wyłącznie pośrednio przez aktywność obywateli w sferze publicznej. DFP stawia sobie za cel wypracowanie takiego modelu ustroju, w którym obywatele zostają rzeczywiście upodmiotowieni i odzyskują rzeczywisty wpływ na procesy stanowienia i stosowania prawa oraz odpowiednie instytucje z nimi związane.

DFP przyjmuje, że metodą uzgadniania/dochodzenia do porozumienia powinna być deliberacja pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami. Podstawowa zasadą regulującą deliberację jest konieczność formułowania uzasadnień publicznych, które zawsze powinny być jawne i transparentne oraz podawane językiem zrozumiałym dla zwykłych obywateli. Kwestia tego, co dokładnie można/powinno się uznać za uzasadnienie publiczne jest oczywiście sprawą badawczo otwartą, w szczególności na gruncie DFP.

DFP w odniesieniu do procesów legislacyjnych postuluje konieczność prowadzenia rzeczywistych a nie fasadowych konsultacji publicznych. W odniesieniu do sprawowania wymiaru sprawiedliwości przyjmuje założenie o szerokim udziale obywateli jako źródle legitymizacji wymiaru sprawiedliwości. DFP wypracowuje nowy model kształcenia obywateli, w tym nowy model edukacji prawniczej, wymagający głębokiej reformy obecnie istniejącego modelu z jednej strony stanowiącego skostniały spadek po okresie realnego socjalizmu, z drugiej podtrzymywanego przez wciąż kołatającego się w murach wydziałów prawa ducha antydemokratycznego pozytywizmu prawniczego. DFP pozwala podjąć trud wypracowania od nowa narzędzi dogmatyki prawniczej dostosowanych do potrzeb współczesnego demokratycznego państwa prawa.

Tom będzie się składał z trzech działów:

  1. teoretycznego, dotyczącego tego, czym jest deliberatywna filozofia prawa;
  2. poświęconego udziałowi obywateli w opartym na deliberacji sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości;
  3. dedykowanego edukacji demokratycznej i prawniczej.

Propozycje artykułów należy przesyłać na adres redakcji (archiwum@ivr.org.pl) do 31 maja 2021 roku. Teksty powinny być przygotowane według standardów redakcyjnych stosowanych w „Archiwum”, dostępnych pod adresem http://archiwum.ivr.org.pl/wytyczne-dla-autorow/. Tom zostanie opublikowany pod redakcją Karoliny M. Cern oraz Piotra W. Juchacza (UAM) planowo w 2021 roku. Dalszych informacji udzielają redaktorzy tomu: cern@amu.edu.pl oraz juchaczp@amu.edu.pl.

Filed Under: Aktualności Tagged With: deliberatywność, edukacja demokratyczna, wymiar sprawiedliwości

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

Szukaj

Kategorie

  • Aktualności
  • Artykuły
  • Bez kategorii
  • In Memoriam
  • Recenzje i polemiki
  • Słowo wstępne
  • Sprawozdania

Słowa kluczowe

nieostrość etyka prawnicza zasada proporcjonalności moralne maksimum retoryka Agamben Maciej Wojciechowski wykładnia aksjologiczna wola świadomość społeczna Paweł Banaś edukacja prawnicza trzy tezy pozytywistyczne sterowanie społeczne call for proposals przyjaciel etyka teistyczna stan prawny Hegel odpowiedzialność polityczna program SplitUp prawo do prawdy konwencjonalizm rzecznik prawdy transformacja ustrojowa clara non sunt interpretanda chińskie aforyzmy konstytucjonalizm populistyczny zasada udziału czynnika społecznego instytucje racjonalizacja prawa metafizyczne metodologia interpretacyjna nowość podmiot collective memory wykładnia prawnicza władza dyskrecjonalna spory narracyjne omnia sunt interpretanda jurysprudencja socjologiczna prokuratorzy impartiality and independence of judges francuskie oświecenie radykalne neutralność światopoglądowa państwa korporacje prawnicze odpowiedzialność ticking-bomb scenario etyka deontologiczna filozofia prawa karnego

Copyright © 2023 Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR | Administrator strony: Karolina Gmerek

Ta strona używa plików cookies. Zakładamy, że wyrażają Państwo na to zgodę, ale mogą Państwo także wyłączyć pliki cookies w Ustawieniach. //
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. (Zob. więcej // Read more) Ustawienia // SettingsZGODA // ACCEPT

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT