Archiwum
Filozofii Prawa
i Filozofii Społecznej

Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)

IVR
  • O NAS
  • Cel i zakres
  • Aktualności
  • Numery
    • Bieżący numer
    • Numery archiwalne
  • Redakcja
    • Skład Redakcji
    • Recenzentki i Recenzenci
  • Dla autorów
  • Etyka
  • Kontakt
  • English

Epistemologia stosowania prawa a zasada demokratycznego państwa prawnego

Dr Tomasz Raburski

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt w języku polskim: Artykuł analizuje epistemologię instytucjonalną procesu stosowania prawa w Polsce. Jest ona rozumiana jako zestaw cech, celów poznawczych, wartości, praktyk wpisanych w strukturę instytucjonalną. Analizowane są dwie podstawowe cechy tej epistemologii: pozytywistyczny model poznania oraz koncepcja prawdy. W artykule wskazuję jak te cechy zostały ukształtowane i dlaczego współcześnie należy uznać je za ograniczające. Argumentuję, że legitymacja procesów decyzyjnych opierających się na tych założeniach jest z punktu widzenia zasady demokratycznego państwa prawnego niezadowalająca, i dlatego cechy te powinny ewoluować w kierunku deliberatywnym.

Słowa kluczowe: stosowanie prawa, epistemologia prawa, prawda, pozytywizm prawniczy, neopozytywizm, demokracja deliberatywna

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 4(33)/2022, s. 39-51

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.4.39

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 208

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

 

Filed Under: Artykuły Tagged With: demokracja deliberatywna, epistemologia prawa, neopozytywizm, pozytywizm prawniczy, prawda, stosowanie prawa

Zasada udziału czynnika społecznego w procesie karnym a legitymizacja wymiaru sprawiedliwości

Prof. UAM dr hab. Barbara Janusz-Pohl

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt w języku polskim: Niniejszy szkic zawiera analizę zasady udziału czynnika społecznego w procesie karnym. Zaakcentowano przede wszystkim dyrektywalne ujęcie tytułowej zasady, w tym sensie starano się argumentować o jej roli interpretacyjnej na gruncie wykładni przepisów kodeksu postępowania karnego. Analiza objęła odtworzenie zakresu podmiotowego, przedmiotowego i temporalnego zasady udziału czynnika społecznego w procesie karnym. Wyróżniono ujęcie sensu stricto, sensu largo i sensu largissimo zasady udziału czynnika społecznego w procesie karnym. Przy czym ujęcie sensu stricto, obejmuje pełnienie przez obywateli funkcji rozstrzygającej w procesie karnym, obecnie realizowanej w sądach powszechnych w postaci udziału ławników w składach mieszanych; ujęcie sensu largo, zawiera także realizację innych ról procesowych przez obywateli poza funkcją orzeczniczą, natomiast ujęcie sensu largissimo, obejmuje także udział niezindywidualizowanych obywateli w charakterze publiczności rozprawy sądowej lub posiedzeń jawnych, a także realizację funkcji denuncjacyjnej. Rozważania szczegółowe objęły analizę realizacji funkcji orzeczniczej. W tym zakresie wykładni poddano art. 28 k.p.k., głównym pytaniem badawczym było to czy udział czynnika społecznego w procesie karnym na gruncie prawa obowiązującego legitymizuje wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych.

Słowa kluczowe: udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, demokracja deliberatywna, zasada udziału czynnika społecznego, proces karny a obywatele

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 4(33)/2022, s. 70-85

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.4.70

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 148

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

 

Filed Under: Artykuły Tagged With: demokracja deliberatywna, proces karny a obywatele, udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości, zasada udziału czynnika społecznego

Deliberatywna filozofia nauk administracyjnych

Prof. UAM dr hab. Karolina M. Cern

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt w języku polskim: W niniejszym artykule zostaje sformułowana teza o konieczności prowadzenia badań z zakresu deliberatywnej filozofii nauk administracyjnych. Wprzódy zostają wskazane trzy przesłanki ogólne do sformułowania tej tezy, tj: 1) zasada demokracji ujmowana na gruncie demokracji deliberatywnej jako współźrodłowa z zasadą praworządności; 2) deliberatywna filozofia publiczna, która w nastawieniu kontekstualno partykularnym ujmuje adresata prawa jako pełnoprawnego uczestnika namysłu nad prawem oraz 3) abstrakcyjna zasada autonomii woli, zgodnie z którą adresat prawa powinien móc także rozumieć siebie jako twórcę prawa. W krokach następnych te zasady ogólne analizowane są w kontekście triady nauk administracyjnych gwoli uszczegółowienia i kontekstualizacji tezy głównej.

Słowa kluczowe: nauki administracyjne, demokracja deliberatywna, współźródłowość zasady praworządności i zasady demokracji, deliberatywna filozofia publiczna, prawa podmiotowe publiczne

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 4(33)/2022, s. 6-20

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.4.6

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 205

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

 

Filed Under: Artykuły Tagged With: deliberatywna filozofia publiczna, demokracja deliberatywna, nauki administracyjne, prawa podmiotowe publiczne, współźródłowość zasady praworządności i zasady demokracji

Szukaj

Kategorie

  • Aktualności
  • Artykuły
  • Bez kategorii
  • In Memoriam
  • Recenzje i polemiki
  • Słowo wstępne
  • Sprawozdania

Słowa kluczowe

nominalność stylu instytucje rzecznik prawdy egzystencjalizm intencja Oni żyją sytuacja nadzwyczajna konflikty Psy Władysława Pasikowskiego spór granice temporalne postęp Maciej Próchnicki wiedza prawnicza teoria demokracji teatr legislacyjny polityczny komunikacyjne ujęcie prawa Leon Festinger kooperatyzm Chaïm Perelman ochrona konsumenta Dietmar von der Pfordten stan prawniczy Jacek Srokosz rozdział władz Andrzej Malinowski teoria prawa demokracja deliberatywna zdarzenie komunikacyjne zasada aktualności Dominika Bek wojna święta racjonalność instrumentalna Cywilizacja informacyjna "herkulesowska" metoda orzekania istnieć intencjonalnie deliberatywność uniwersalność praw człowieka obiektywizm Hans Kelsen wielojęzyczność prawa instrumentalizacja prawa Herbert Hart państwo prawa wielokulturowość prawa pluralizm etyczny definicja prawa niezależność działalności adwokackiej fakty prawne

Copyright © 2025 Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR | Administrator strony: Karolina Gmerek

Ta strona używa plików cookies. Zakładamy, że wyrażają Państwo na to zgodę, ale mogą Państwo także wyłączyć pliki cookies w Ustawieniach. //
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. (Zob. więcej // Read more) Ustawienia // SettingsZGODA // ACCEPT

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT