Archiwum
Filozofii Prawa
i Filozofii Społecznej

Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)

IVR
  • O NAS
  • Cel i zakres
  • Aktualności
  • Numery
    • Bieżący numer
    • Numery archiwalne
  • Redakcja
    • Skład Redakcji
    • Recenzentki i Recenzenci
  • Dla autorów
  • Etyka
  • Kontakt
  • English

Call for Papers: Wyzwania posthumanizmu – nowe drogi w prawie, etyce i estetyce – 31.03.2024 r.

Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do nadsyłania artykułów do numeru tematycznego „Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej” zatytułowanego „Wyzwania posthumanizmu –  nowe drogi w prawie, etyce i estetyce”.

Posthumanizm pojawił się w dyskursie naukowym stosunkowo niedawno, jednak w literaturze światowej doczekał się już opracowań syntetyzujących. W swej odmianie krytycznej posthumanizm postrzegany jest jako  filozoficzny  i polityczny motyw w literaturze, popkulturze, teorii (w supozycji formalnej), który charakteryzuje się radykalną decentralizacją tradycyjnego pojęcia suwerennego, spójnego i samodzielnego człowieka, w celu ukazania, w jaki sposób człowiek ewoluuje razem z rozlicznymi formami życia i maszyn, konstytuuje je i jest przez nie konstytuowany. W ten sposób posthumanizm opiera się na założeniu dekonstrukcji reprezentacji kulturowych.

Źródłem – przyczyną odmienionej reprezentacji człowieka są gwałtowne przemiany technologiczne, umożliwiające klonowanie, cyborgizację, transplantacje międzygatunkowe i inne podobne. Posthumanizm to zatem, z jednej strony, „kondycja ontologiczna” dzisiejszego człowieka, z drugiej – nowy sposób „ujmowania” go. Perspektywa interdyscyplinarna obejmuje m.in. pola: biologii, genetyki, cybernetyki, studiów nad zwierzętami, potworami (monster studies), niepełnoprawnością (disability studies). Korzeni transhumanizmu można poszukiwać w myśli Michaela Foucaulta, feminizmie, i queer studies, refleksji technonaukowej czy krytycznych studiach nad pojęciem rasy.

Poshumanizm jako nowy nurt filozoficzny zdaje się mieć uzasadnienie w biologii (odkrycie neuronów lustrzanych), ale nawet bardziej w myśli Giorgia Agambena (L`aperto – 2002). Według niego przeciwstawienie człowieka innym żywym rzeczom, przy jednoczesnym stworzeniu ekonomii relacji pomiędzy ludźmi i zwierzętami, było możliwe tylko dzięki temu, że w człowieku wydzielono coś na kształt życia zwierzęcego. Obywatelstwo lub tożsamość narodowa, podległość prawu i innym normom społecznym w tej wizji człowieka są określane przez kategorie biologiczne, co ekstrapoluje je na pole współczesnej biometrii.

Osobę wyobrażamy sobie jako jednostkę, która jest podmiotem moralnym. Podmiot moralny to byt, zdolny do moralnego osądu wobec kwestii moralnych oraz zdolny do działania na podstawie owych osądów. Ponieważ potrafimy wyobrazić sobie maszynę zdolną do samopoświęcenia w imię obrony życia – „T-800” w ostatniej scenie „Terminatora 2” – maszyna może być podmiotem moralnym, a zatem kategoria „osoby” nie przysługuje wyłącznie ludziom (w wąskim rozumieniu tego słowa). Ogromne postępy w zakresie sztucznej inteligencji wręcz zagroziły dotychczasowej roli człowieka, oferując jego zastąpienie w sposób, który prowadzi do sytuacji, w których nie daje się odróżnić działalności człowieka od  działania sztucznej inteligencji – np. ChatGPT.

Posthumanizm zdaje się więc kreślić nową wizję podmiotowości, niepolegającą po prostu na przyznaniu podmiotowości prawnej coraz z to nowym istotom i powolnej przemianie treści pojęcia terminu: „podmiotowość prawna” – co wydaje się odpowiadać wyobrażeniom umiejscowionym w transhumanizmie. Chodzi raczej o nowe pojęcie społeczności, która nie byłaby już tylko ludzka i nie tylko to, co ludzkie byłoby kryterium wyodrębnienia takiej społeczności. To z kolei zdaje się wymagać badań nad nową formułą kultury, uczestniczenia w kulturze, w tym w kulturze prawnej. W ten sposób zmieniłoby się też samo pojęcie prawa, a być może powinno być ono zastąpione innym. Nie jesteśmy izolowanymi podmiotami, wręcz przeciwnie – znajdujemy się w nieustannym odniesieniu do innych czy też połączeniu z nimi. Świadomość emocji uwarunkowana jest uczeniem się ich od humanistycznych „innych”, a oni/one stają się tym samym naszym zdecentralizowanym „społecznym mózgiem (social brain)”.

Mając to na uwadze, starając się zachęcić do zgłaszania referatów, zapraszamy do rozpatrywania zagadnień w następujących zakresach:

1) posthumanistyczne prawo,

2) posthumanistyczna moralność,

3) posthumanistyczna wizja piękna,

4) prawo, moralność i piękno w posthumanistycznym świecie,

5) metodologia posthumanstycznego ujęcia prawa, moralności i piękna.

Mile widziane będą zgłoszenia dotyczące powyższych tematów, jak również innych możliwych sposobów analizy związanych z powyższymi zagadnieniami.

Propozycje artykułów należy przesyłać na adres redakcji (archiwum@ivr.org.pl) do 31 marca 2024 r. Objętość tekstu nie powinna przekraczać 45.000 znaków ze spacjami i przypisami. Teksty powinny być przygotowane według standardów redakcyjnych stosowanych w „Archiwum”, dostępnych pod adresem http://archiwum.ivr.org.pl/wytyczne-dla-autorow/. Do tekstu załączyć należy formularz i oświadczenie autorskie.

Tom zostanie opublikowany pod redakcją prof. US dr. hab. Roberta Piszko planowo w 2025 roku. Dalszych informacji udziela redaktor tomu (e-mail: robert.piszko@usz.edu.pl).

Przesłane teksty będą poddane procedurze recenzyjnej zgodnie z zasadami przyjętymi przez Redakcję (wstępnym warunkiem opublikowania artykułu jest uzyskanie dwóch pozytywnych recenzji). Gdyby zainteresowanie przekroczyło ramy objętościowe numeru tematycznego, redaktorzy dokonają wyboru artykułów, które zostaną w nim opublikowane. Pozostałe pozytywnie ocenione przez recenzentów artykuły będą mogły zostać opublikowane w kolejnych numerach czasopisma.

Zapraszamy Państwa do składania propozycji artykułów.

Filed Under: Aktualności Tagged With: estetyka, filozofia prawa, humanizm, posthumanizm, teoria prawa

Szukaj

Kategorie

  • Aktualności
  • Artykuły
  • Bez kategorii
  • In Memoriam
  • Recenzje i polemiki
  • Słowo wstępne
  • Sprawozdania

Słowa kluczowe

Michael Moore argumentacja konstytucyjna koherencja wolność zgromadzeń dogmatyka prawnicza wolność prasy Marta Soniewicka istnieć intencjonalnie Maciej Dybowski Benjamin Constant reguły interpretacyjne test rygorystyczny rola sędziów partycypacja obywatelska in dubio contra reo semantyka przyjaciel polityka czasu teoria argumentacji debata Harta z Dworkinem prawo symboliczne Rudolf Steiner spory teoretyczne przestępstwo egzemplaryzm metodologia ustawodawstwo pamięciowe orzeczenie jako realizacja prawa nauka typologia aktów instrumentalizacji radosław zyzik prawo i moralność Butler językoznawstwo korpusowe illiberalizm Michał Wieczorkowski prawo medyczne is-ought problem prawo międzynarodowe postulat krytycyzmu prawo i emocje prawo haniebne obowiązek służenia społeczeństwu strategiczny dyskurs Jarosław Wyrembak multikulturalizm Bruce Ackerman orzecznictwo sądowoadministracyjne problem przedrozumienia dialog personalistyczny

Copyright © 2025 Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR | Administrator strony: Karolina Gmerek

Ta strona używa plików cookies. Zakładamy, że wyrażają Państwo na to zgodę, ale mogą Państwo także wyłączyć pliki cookies w Ustawieniach. //
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. (Zob. więcej // Read more) Ustawienia // SettingsZGODA // ACCEPT

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT