Archiwum
Filozofii Prawa
i Filozofii Społecznej

Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)

IVR
  • O NAS
  • Cel i zakres
  • Aktualności
  • Numery
    • Bieżący numer
    • Numery archiwalne
  • Redakcja
    • Skład Redakcji
    • Recenzentki i Recenzenci
  • Dla autorów
  • Etyka
  • Kontakt
  • English

Wybór stylu życia a świadomość praw podstawowych

Prof. UŁ dr hab. Bartosz Wojciechowski

Uniwersytet Łódzki

Abstrakt w języku polskim: Artykuł dotyczy potrzeby akceptacji pluralizmu stylów życia we współczesnych porządkach prawnych, co ma umożliwić każdej jednostce odnalezienie własnego modus vivendi w zróżnicowanym świecie. Taka postawa jest szczególnie istotna podczas dyskusji na temat praw osób LGBTQ, dla której punkt wyjścia stanowi orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego w tych sprawach. Autor wskazuje, że należyta realizacja praw i tolerancja dla pluralizmu wartości, światopoglądowego czy stylów życia nie jest możliwa bez świadomości prawnej podmiotów, należących do określonych mniejszości, która budowana jest przez wrażliwą i pluralistyczną postawę sędziów znajdującą wyraz w ich wyrokach.

Słowa kluczowe: równość, (nie)dyskryminacja, tożsamość, świadomość prawna, pluralizm aksjologiczny, godność człowieka, uznanie

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 2(31)/2022, s. 97-108.

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.2.97

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 261

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

 

Filed Under: Artykuły Tagged With: (nie)dyskryminacja, godność człowieka, pluralizm aksjologiczny, równość, świadomość prawna, tożsamość, uznanie

O możliwości kształtowania świadomości konstytucyjnej przez sądy administracyjne

Dr Anna Chmielarz-Grochal

Uniwersytet Łódzki

Abstrakt w języku polskim: Artykuł ma na celu pokazanie, jak sądy administracyjne (w szczególności Naczelny Sąd Administracyjne) uczestniczą w kształtowaniu świadomości konstytucyjnej obywateli. Główna teza artykułu sprowadza się do tego, że sądy administracyjne kształtują świadomość konstytucyjną przez bezpośrednie stosowanie postanowień ustawy zasadniczej. Tak postawiona teza koresponduje z założeniem, że uzasadnienia orzeczeń będących efektem stosowania konstytucji mają walor edukacyjny. Przykłady z praktyki sądowego stosowania art. 2, przepisów o prawach podstawowych (w tym mających charakter zasad – art. 30 i art. 32) oraz art. 45 w zw. z art. 184 Konstytucji RP pokazują, że uzasadnienia mogą spełniać rolę nośnika wiedzy o ustawie zasadniczej, uregulowanych w niej instytucjach prawnych i istocie praw podstawowych, z uwzględnieniem roli sądu jako gwaranta ochrony praw jednostki.

Słowa kluczowe: świadomość konstytucyjna, świadomość prawna, tożsamość konstytucyjna, bezpośrednie stosowanie konstytucji, wykładnia prokonstytucyjna, argumentacja konstytucyjna, sądy administracyjne

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 2(31)/2022, s. 22-37.

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.2.22

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 233

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

 

Filed Under: Artykuły Tagged With: argumentacja konstytucyjna, bezpośrednie stosowanie konstytucji, sądy administracyjne, świadomość konstytucyjna, świadomość prawna, tożsamość konstytucyjna, wykładnia prokonstytucyjna

Prawo w filmie jako przejaw estetyki prawa i szczególny przypadek kierunku prawo i literatura

Prof. dr hab. Kamil Zeidler

Uniwersytet Gdański

Abstrakt w języku polskim: Zestawiając ze sobą i porządkując nurty badawcze: prawo w filmie, prawo i literatura oraz estetyka prawa – łatwo dojść do wniosku, że mamy do czynienia z bliskimi sobie tematami w których pewne zakresy pól badawczych są takie same. Najszerszym pojęciem jest estetyka prawa, która obejmuje swym zakresem w całości kierunek prawo i literatura. Prawo w filmie jest natomiast uszczegółowieniem tego ostatniego.

Porządkując estetykę prawa, można zamknąć ją w trzech ujęciach: zewnętrznym, wewnętrznym oraz nazywanym „prawo jako narzędzie estetyzacji”. Estetyka prawa w ujęciu zewnętrznym zajmuje się przejawami prawa, inspiracjami prawniczymi, motywami prawnymi, symbolami, znakami, które były przedstawiane przez wieki w sztukach pięknych. Przedmiotem estetyki prawa w ujęciu wewnętrznym jest samo prawo. Trzecie ujęcie estetyki prawa koncentruje się na prawie jako narzędziu estetyzacji życia codziennego.

W ramach kierunku prawo i literatura rozważania dotyczą bądź zawartości treści prawnych i prawniczych w dziełach literackich (law in literature), bądź wartości literackiej, w tym estetycznej, aktów normatywnych, a szerzej także innych aktów stosowania prawa (law as literature). Szczególnym przypadkiem tego kierunku badawczego jest kinematografia prawnicza, gdzie film nakręcony na podstawie scenariusza traktuje się jako pewną narrację, co pozwala uznać, że prawo w filmie stanowi rozwinięcie kierunku prawo i literatura.

Praktyczny aspekt tych badań – zarówno estetyki prawa, prawa i literatury oraz prawa w filmie – dotyczy przede wszystkich znaczenia i wpływu na świadomość prawną oraz na kształtowanie postaw wobec prawa. Najważniejsze jest tu zwrócenie się ku problemowi kształtowania świadomości prawnej za pośrednictwem innych środków niż sam tekst aktu normatywnego.

Słowa kluczowe: estetyka prawa, prawo i literatura, prawo w filmie, kinematografia prawnicza, świadomość prawna

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 1(26)/2021, s. 8-20.

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2021.1.8

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 477

Filed Under: Artykuły Tagged With: estetyka prawa, Kamil Zeidler, kinematografia prawnicza, prawo i literatura, prawo w filmie, świadomość prawna

Szukaj

Kategorie

  • Aktualności
  • Artykuły
  • Bez kategorii
  • In Memoriam
  • Recenzje i polemiki
  • Słowo wstępne
  • Sprawozdania

Słowa kluczowe

godność deliberatywna filozofia publiczna zasada lex mitior retro agit prewencja istnieć deontologizm fotografie polityka standard normatywny osoba ludzka Konstytucja RP Maciej Zieliński teoria sankcji kryzys autonomii prawa antropologia dogmatyczna MacCormick Obrazy prawa w filmie trójczłonowy porządek społeczny Slavoj Žižek francuskie oświecenie radykalne Etyka zawodowa laickość śmierć ochrona prawna zwierząt wartości etyczno-zawodowe zasada istotności Dietmar von der Pfordten Lemuel Shaw postprawda restytucja ticking-bomb scenario Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) etyka zawodowa prawników social rights prymatologia kategoryzacja prawa podmiotowe publiczne vagueness terapeutyczna jurysprudencja Dominika Bek teoria znaczenia postęp technologiczny prokuratorzy superfluum zasłona niewiedzy Jakub Karczewski przedawnienie roszczeń Kant własność prywatna prawo ochrony środowiska

Copyright © 2025 Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR | Administrator strony: Karolina Gmerek

Ta strona używa plików cookies. Zakładamy, że wyrażają Państwo na to zgodę, ale mogą Państwo także wyłączyć pliki cookies w Ustawieniach. //
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. (Zob. więcej // Read more) Ustawienia // SettingsZGODA // ACCEPT

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT