Prof. UG dr hab. Tomasz Widłak
Uniwersytet Gdański
Abstrakt w języku polskim: Artykuł porusza kwestię możliwości zastosowania teorii aretycznej do teorii prawa w jurysdykcjach kręgu kultury prawa stanowionego i proponuje obszary oraz problemy badawcze w tym zakresie. Autor wychodzi z założenia, że wykorzystanie pojęcia „cnoty” i etyki cnót na potrzeby teorii prawa powinno rozpocząć się od odniesienia do etyki sędziego i normatywnej teorii sądowego podejmowania decyzji. Podejście to może być szczególnie owocne na potrzeby 1) uporządkowania chaotycznego języka moralnego, który jest obecny w debacie publicznej w Polsce w odniesieniu do sędziów, ich umiejętności i cech charakteru, co z kolei może doprowadzić do 2) sformułowania teorii wyjaśniającej i normatywnej ról sędziowskich, która lepiej odpowiada zauważalnym brakom prawniczej deontologii. Autor proponuje przeprowadzenie badań, które mogłyby polegać na interpretacyjnym ustaleniu katalogu cnót i wad sędziowskich, biorąc pod uwagę różne aspekty szeroko pojmowanej polskiej i europejskiej kontynentalnej kultury prawnej (obejmujące normy prawne i etyczne, dyskurs publiczny, literaturę prawniczą i inną, historyczne i fikcyjne przykłady i wzorce). Jeśli chodzi o etykę zawodu sędziego, istniejące teorie cnót na gruncie filozofii moralności, w tym nieeudajmonistyczne, powinny zostać uwzględnione w celu zidentyfikowania modelu cnoty najlepiej dostosowanego do specyfiki zawodu sędziego. Aretyczna (a nie deontologiczna lub konsekwencjalistyczna) perspektywa umożliwia otwarcie nowych perspektyw dla debaty nad statusem i jakością sądownictwa, w tym problemów niezależności sędziów i wyboru właściwych kandydatów na urzędy sędziowskie.
Słowa kluczowe: cnota, cnoty jurydyczne, cnoty sędziowskie, etyka cnót, jurysprudencja cnót, teoria aretyczna, charakter sędziego
Język artykułu: angielski
Data otrzymania: 31.05.2019
Data akceptacji: 02.12.2019
Opublikowano: Numer 2(20)/2019, s. 51-62.
DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2019.2.51
Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 405