konstytucjonalizm

Piotr Winczorek – badacz, nauczyciel i przyjaciel

Prof. UW dr hab. Tomasz Stawecki

Uniwersytet Warszawski

Abstrakt w języku polskim: Przedstawiony artykuł został napisany, aby upamiętnić Profesora Piotra Winczorka, który zmarł 9 lutego 2015 r. Był on związany z Wydziałem Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego przez ponad 50 lat. Artykuł skupia się jednak na trzech wymiarach aktywności akademickiej Profesora: badacza, nauczyciela i przyjaciela.
Zainteresowania naukowe Piotra Winczorka ewoluowały. Początkowo badał funkcjonowanie partii politycznych zwłaszcza w Polsce w czasach systemu komunistycznego. Starał się przy tym badać różne postacie pluralizmu społecznego i politycznego. W latach 1980-tych Piotr Winczorek skoncentrował się na zagadnieniach teorii prawa, rozwijając własne ujęcie realizmu prawniczego. Po 1989 r. Profesor skupił się na zagadnieniach prawa publicznego, szczególnie na założeniach aksjologicznych i praktyce konstytucjonalizmu, zwłaszcza prymacie konstytucji w porządku prawnym, praworządności, podziale władz oraz równości wobec prawa.
Piotr Winczorek był też niezwykłym nauczycielem. Prowadził zajęcia ze studentami, inicjował nowe przedmioty i nowe programy nauczania. Napisał kilka podręczników i skryptów dla studentów, w tym podręcznik ze wstępu do prawoznawstwa, który w ciągi 30 lat opublikowano w 14 wydaniach. Profesor znany był również dzięki opublikowaniu wielu artykułów i komentarzy na tematy konstytucyjne.
Dla koleżanek i kolegów Piotr Winczorek był prawdziwym przyjacielem. Zapraszał młodych do codziennej współpracy, wspólnych badań naukowych i publikacji. Wykazywał się też wielką odwagą cywilną, gdy bronił nas przed atakami biurokratycznymi lub politycznymi. Jego uczciwość i mądrość została zapamiętana nie tylko na Uniwersytecie Warszawskim.

Słowa kluczowe: Piotr Winczorek, badacz, nauczyciel, przyjaciel, teoria prawa, konstytucjonalizm

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 1(30)/2022, s. 8-16

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.1.8

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 188

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Wprowadzenie do zagadnienia posłuszeństwa konstytucyjnego

Szymon A. Gasz, Marek P. Kaczmarczyk

Uniwersytet Warszawski

Abstrakt w języku polskim: Czas zmian zachodzących w porządku konstytucyjnym, zarówno tych konstytucyjnych jak i tych prowadzonych metodą faktów dokonanych, stanowi niewątpliwie ciekawą okazję do pogłębionych analiz. Analizy te czynione mogą być z różnych perspektyw. Autorzy skupiają się na trzech podstawowych perspektywach – prawnej, filozoficznej i politologicznej po to, aby zbadać zjawisko, które określają mianem posłuszeństwa konstytucyjnego. Ograniczone ramy tekstu pozwalają jedynie na wprowadzenie do rzeczonego zagadnienia. W niniejszym tekście Autorzy wskażą na podstawowe kategorie dotyczące posłuszeństwa konstytucyjnego, zastanowią się nad wymiarami tego posłuszeństwa i spróbują zaproponować rozwiązanie zagadki przyszłości polskiego konstytucjonalizmu. Cała analiza nawiązuje wielokrotnie do kategorii socjologicznych i poniekąd psychologicznych, gdyż posłuszeństwo konstytucyjne jest przede wszystkim właściwą postawą obywatelską i relacją, której świadomość częstokroć odkrywa się dopiero w kryzysowym momencie.

Słowa kluczowe: Konstytucja, konstytucjonalizm, posłuszeństwo konstytucyjne, kryzys konstytucyjny, interpretacja prawa, społeczeństwo obywatelskie

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 1(30)/2022, s. 17-32

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.1.17

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 198

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Powrót do przeszłości? O przemianach prawnych mechanizmów regulacji pamięci zbiorowej w Hiszpanii z perspektywy Europy Środkowej.

Dr Filip Cyuńczyk

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny

Abstrakt w języku polskim: Głównym celem artykułu jest przebadanie studium przypadku hiszpańskiej polityki pamięci i jej porównanie z aktywnością państw środkowoeuropejskich na tym samym polu. Główną hipoteza tekstu opiera się na stwierdzeniu, że poszczególne polityki pamięci zastosowane w Europie Środkowej mogą posłużyć w badaniu zmian na tym polu zachodzących w Królestwie Hiszpanii. Celem niniejszego tekstu jest pokazanie podobieństw i różnic pomiędzy hiszpańskim a środkowoeuropejskimi modelami radzenia sobie z przeszłością, ze szczególnym uwzględnieniem zastosowania w nich narzędzi prawnych. Zaprezentowane zostaną więc specyficzne elementy postkomunistycznej konstytucjonalizacji w Europie Środkowej i Wschodniej, włączając w to wyekwipowanie poszczególnych regionalnych konstytucji w narracje pamięci. Dodatkowo chciałbym pokazać wpływ narracji pamięci na politykę instytucjonalną Hiszpanii i państw środkowoeuropejskich . Wreszcie chciałbym wykazać ukryty potencjał ustawodawstwa pamięciowego do przebudowy hiszpańskiej wspólnoty politycznej.

Słowa kluczowe: ustawodawstwo pamięciowe, jurydyzacja pamięci, pamięć zbiorowa, konstytucjonalizm, transformacja demokratyczna

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 3(28)/2021, s. 22-38

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2021.3.22

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 190

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.