Archiwum
Filozofii Prawa
i Filozofii Społecznej

Journal of the Polish Section of IVR (ISSN:2082-3304)

IVR
  • O NAS
  • Cel i zakres
  • Aktualności
  • Numery
    • Bieżący numer
    • Numery archiwalne
  • Redakcja
    • Skład Redakcji
    • Recenzentki i Recenzenci
  • Dla autorów
  • Etyka
  • Kontakt
  • English

Trzyczęściowe filozoficzne credo Johna Graya

Prof. dr hab. Beata Polanowska-Sygulska

Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Abstrakt w języku polskim: Trzy szeroko dyskutowane, kontrowersyjne książki Johna Graya – Straw Dogs: Thoughts on Humans and Other Animals (2002), The Silence of Animals: On Progress and Other Myths (2013) and The Soul of the Marionette: A Short Inquiry into Human Freedom (2015) współtworzą swoistą, naturalną trylogię. Każda z wchodzących w jej skład pozycji charakteryzuje się podobną strukturą, na którą składa się kalejdoskop idei, dygresji, skojarzeń i powracających wątków. Przedmiotem niniejszego eseju jest zwięzła analiza i gruntowna krytyka wspomnianej trylogii, ze szczególnym uwzględnieniem jej ostatniego ogniwa. W ramach rozwiniętej argumentacji krytycznej zostały sformułowane liczne zarzuty, zastrzeżenia i wątpliwości odnośnie do zaprezentowanych w trzech książkach poglądów. Wysunięte obiekcje dotyczą między innymi niespójnych wypowiedzi Graya na temat fenomenu tragedii, rzekomego odcięcia się filozofa od tradycyjnej moralności, problematyki wolności, a także źródeł humanizmu wraz z jego szacunkiem dla prawdy.

Słowa kluczowe: humanizm, liberalizm, moralność, wolność, postęp, prawda

Język artykułu: angielski

Opublikowano: Numer 3(32)/2022, s. 72-87

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.3.72

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 225

Tekst jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

 

Filed Under: Artykuły Tagged With: humanizm, liberalizm, moralność, postęp, prawda, wolność

Państwo prawa na gruncie filozofii politycznej Immanuela Kanta – dwie interpretacje

Mgr Michał Wieczorkowski

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Abstrakt w języku polskim: Niniejszy artykuł ma na celu omówienie kantowskiej koncepcji stanu prawnego jako podstawy współcześnie rozumianej zasady państwa prawa. W związku z tym tekst ten próbuje udzielić odpowiedzi dwa pytania: 1) jaki charakter można przypisać kantowskiej koncepcji stanu prawnego, biorąc pod uwagi wynikające z niej obowiązki; 2) czy analiza kantowskiego stanu jurydycznego może mieć jakiekolwiek przełożenie na współczesne rozumienie państwa prawa, a jeśli tak, to jakie. W celu realizacji tego zadania omówione zostają moralne presupozycje kantowskiego stanu prawnego, zgodnie z przyjętym powszechnie przekonaniem, że filozofia polityczna Kanta jest ściśle sprzężona z jego refleksją moralną i etyczną. Następnie analizie poddane zostaję dwie interpretacje kantowskiego stanu jurydycznego – interpretacja liberalna oraz interpretacja autorytarna. Kluczową różnicą pomiędzy tymi interpretacjami jest sposób ustalania zakresu okoliczności, w których obowiązek posłuszeństwa władzy państwowej winien być realizowany. Następnie kantowski stan jurydyczny zostaje zestawiony z dwoma sposobami rozumienia zasady państwa prawa – materialnym i formalnym – w celu oceny, czy zasadę państwa prawa powinniśmy rozważać w kategoriach ciągłości czy raczej zerwania względem koncepcji kantowskiej.

Słowa kluczowe: Kant, stan prawny, państwo prawa, liberalizm, autorytaryzm

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 1(19)/2019, s. 108-124

Data otrzymania: 04.12.2018
Data akceptacji:
05.03.2019

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2019.1.108

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 572

Filed Under: Artykuły Tagged With: autorytaryzm, Kant, liberalizm, Michał Wieczorkowski, państwo prawa, stan prawny

Apolityczność w prawoznawstwie. Kryzys idei a zjawisko populizmu

Prof. dr hab. Adam Sulikowski

Uniwersytet Wrocławski

Abstrakt: Przedmiotem artykułu jest obecny kryzys idei apolityczności prawoznawstwa i relacja tego kryzysu ze zjawiskiem populizmu. W pierwszej części opracowania Autor stawia tezę o postteologicznym i liberalnym charakterze idei apolityczności oraz dokonuje rekonstrukcji jej genealogii. Kolejna część zawiera omówienie wpływu populizmu pierwszej fali (lata 30-40. XX w.) na status tytułowej idei, skupiając się przede wszystkim na populizmach autorytarnych – nazistowskim i stalinowskim. W części następnej Autor diagnozuje przyczyny współczesnego kryzysu tytułowej idei po okresie jej reaprecjacji w ramach hegemonii demoliberalizmu.

Słowa kluczowe: apolityczność, prawoznawstwo, dyskurs, populizm, kryzys, post-teologia, liberalizm

Język artykułu: polski

Data otrzymania: 13.06.2018
Data akceptacji: 17.08.2018

Opublikowano: Numer 3(18)/2018, s. 74-85.

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 432

Filed Under: Artykuły Tagged With: Adam Sulikowski, apolityczność, dyskurs, kryzys, liberalizm, populizm, post-teologia, prawoznawstwo

Rewolucyjna filozofia polityczna Ayn Rand

Dr Sławomir Drelich

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Abstrakt: Ayn Rand jest powszechnie uznawana za libertariankę, chociaż nigdy wprost nie orzekła o swojej przynależności do tego ruchu. Niewątpliwie była ona najbardziej znana jako propagatorka idei liberalnych i kapitalistycznych. Autor artykułu dowodzi, że koncepcje filozoficzne i polityczne Randa mogą być uznawane za rewolucyjne. Celem nieniejszego tekstu jest udowodnienie tego poprzez wskazanie na przejawy rewolucyjności w dziełach, ideach i pojęciach Rand. Autor wyróżnia pięć aspektów, poprzez które wyraża się ów swoisty rewolucjonizm. Są to: (1) aspekt antropologiczny, (2) aspekt społeczny, (3) aspekt polityczny, (4) aspekt ekonomiczny, (5) aspekt anty-mistyczny. Tak szeroki uchwytywany rewolucjonizm sprawia, że niektórzy badacze i komentatorzy uznają myśl Randa za przejaw utopijnego myślenia.

Słowa kluczowe: obiektywizm, libertarianizm, filozofia polityki, liberalizm, rewolucjonizm

Język artykułu: angielski

Data otrzymania: 31.10.2017
Data akceptacji: 27.03.2018

Opublikowano: Numer 2(17)/2018, s. 35-46.

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 278

Filed Under: Artykuły Tagged With: filozofia polityki, liberalizm, libertarianizm, obiektywizm, rewolucjonizm, Sławomir Drelich

Szukaj

Kategorie

  • Aktualności
  • Artykuły
  • Bez kategorii
  • In Memoriam
  • Recenzje i polemiki
  • Słowo wstępne
  • Sprawozdania

Słowa kluczowe

Leon Petrażycki kompetencje moralna rosyjska filozofia prawa rozumowanie praktyczne polityczność Sylwia Wojtczak prawa kobiet CEENJ jasność prawa sztuczna inteligencja polis uzasadnienie prawa socjalne środek odwoławczy ważenie racji metodologia nauk prawnych Martin Krygier spory narracyjne Paweł Jabłoński prawa osób LGBTQ+ teologia polityczna humanizm duch prawa Unfinished Dialogue kantyzm prawa podmiotowe publiczne etyka zawodowa radców prawnych estetyka twierdzenie Bayesa prawo spadkowe Paul Grice obniżanie emerytur funkcjonariuszom PRL złożona korelacja kompensująca Michał Pawłowski prawoznawstwo władza radosław zyzik socjologia prawa Paweł Polaczuk filozofia polityki rozumowanie prawnicze zdrowie kultura popularna debata Harta z Dworkinem teoria prototypu teoria aretyczna ewolucja filozofia umysłu utopia etnocentryzm

Copyright © 2025 Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej IVR | Administrator strony: Karolina Gmerek

Ta strona używa plików cookies. Zakładamy, że wyrażają Państwo na to zgodę, ale mogą Państwo także wyłączyć pliki cookies w Ustawieniach. //
This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. (Zob. więcej // Read more) Ustawienia // SettingsZGODA // ACCEPT

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT