prawo

“Lewiatan” Andrieja Zwagincewa: nieznośny stan natury

Mgr Katarzyna Krzyżanowska

European University Institute, Florencja

Abstrakt w języku polskim: “Lewiatan” Andrieja Zwagincewa to film, który ukazuje świat w stanie natury, bez żadnych szans na zawiązanie Hobbesowskiej umowy społecznej. Film, którego akcja dzieje się na rosyjskich rubieżach, ukazuje losy szanowanego oraz rodzinnego mężczyzny, który stopniowo zostaje pozbawiony wszystkich swoich dóbr ze względu na brak porządku politycznego zdolnego do wprowadzenia prawa i sprawiedliwości. Film ukazuje współczesne “upadłe państwo”, które można zrównać ze stanem natury, gdzie nie ma żadnej prawowitej władzy, a jedynym narzędziem do osiągnięcia swoich celów (w sferze prywatnej i publicznej) jest tylko przemoc. Religia to tylko puste rytuały, które służą utrzymaniu władzy przez skorumpowanych dygnitarzy. Ten świat nie jest w stanie przetrwać bez niewinnych ofiar, kozłów ofiarnych, którym okazuje się być bohater filmu. Artykuł jest prawną i filozoficzną analizą filmu, który korzysta przede wszystkim z teorii umowy społecznej w wersji Hobbesa. Artykuł ukazuje rosyjskie miasteczko jako symbol stanu natury opisanego przez Hobbesa, i wskazuje przyczyny, dla których umowa nie mogła zostać zawarta. Według teorii Hobbesa, w stanie natury pojęcia takie jak sprawiedliwość i niesprawiedliwość nie niosą żadnego sensu. To dlatego w artykule przedstawione są inne, teologiczne oraz antropologiczne pojęcia, które mogą pomóc rozszyfrować znaczenie filmu Zwagincewa.

Słowa kluczowe: Lewiatan, Hobbes, Legendre, Agamben, kryzys, rytuał, religia, prawo

Język artykułu: angielski

Opublikowano: Numer 1(26)/2021, s. 62-75.

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2021.1.62

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 27

Między sprawiedliwością a miłosierdziem. Porównanie amerykańskiej i rosyjskiej wersji Dwunastu gniewnych ludzi

Dr Paweł Jabłoński

Uniwersytet Wrocławski

Abstrakt w języku polskim: Celem artykułu jest tematyzacja dwóch różnych typów postaw wobec prawa – które w nawiązaniu do M.J. Siemka i L.L. Fullera określam mianem „wschodniej” i „zachodniej”. Zadanie to realizowane jest przez porównawczą interpretację dwóch znanych filmów – tj. Dwunastu gniewnych ludzi (reż. S. Lumet, USA 1957) oraz rosyjski wersji obrazu Lumeta – 12 (reż. N. Michałkow, 2007). Staram się pokazać, że jakkolwiek dzieła te przedstawiają podobne historie, to zachodzą między nimi istotne różnice dotyczące sposobu postrzegania prawa. W wersji amerykańskiej prawo jest systemem mechanizmów, które realnie działają i które traktowane są poważnie. W wersji rosyjskiej prawo stanowi w dużym stopniu coś pozornego, co w rzeczywistości musi być zastąpione przez etykę.

Słowa kluczowe: prawo, szacunek dla prawa, etyka, „Zachód”, „Wschód”, sprawiedliwość, miłosierdzie

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 1(26)/2021, s. 45-61.

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2021.1.45

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 19

O pięknie w pracy prawnika

Dr Tomasz Barszcz

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Abstrakt w języku polskim: Artykuł dotyczy relacji pomiędzy pięknem i pracą zawodową prawnika. Podejmuję mianowicie próbę: a) wyszukania aktywności, które są specyficzne dla tego rodzaju pracy i zarazem pozostają zdeterminowane przez piękno; b) scharakteryzowania tego, jak piękno określa te aktywności; oraz c) wskazania podstawowych przyczyn bytowych tego określania. Dociekania nie obejmują wszystkich aktywności prawniczych, lecz jedynie te, w toku których podejmowane są decyzję. Piękno określa bowiem pracę prawnika poprzez proces podejmowania decyzji; a jeżeli decyzja stanowi akt współpracy intelektu i woli, to zależność decyzji od piękna jest trojaka. Otóż, przede wszystkim, piękno stanowi warunek konieczny wynajdywania okoliczności, w których decyzja jest podejmowana. Ponadto, piękno pozostaje czynnikiem sugerującym decydującemu opcje jako optymalne środki do celu, jak również wpływającym na akceptację podjętej już decyzji.

Słowa kluczowe: piękno, prawo, decydowanie, intelekt, wola

Język artykułu: polski

Opublikowano: Numer 4(25)/2020, s. 17-28.

DOI: https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2020.4.17

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 76

Kilka pytań na temat fotografii w decyzjach sądowych

Dr Michał Dudek

Uniwersytet Jagielloński

Abstrakt: Celem artykułu jest skomentowanie rzadkiej, choć zauważalnej praktyki umieszczania fotografii w decyzjach sądowych. Na tle kilku istniejących studiów na jej temat, zdających się być jednak zbytnio skupionymi na konkretnych przypadkach, niniejszy artykuł proponuje bardziej generalną, a nawet uniwersalną listę problemów związanych z tą praktyką. Rozważa się krótką listę pytań dotyczących włączania fotografii do decyzji sądowych, np.: ‘dlaczego sędziowie umieszczają w decyzjach sądowych fotografie dotyczące faktów relewantnych dla sprawy?’; ‘kto jest adresatem tych fotografii?’; ‘jakie jest źródło użytych fotografii i czy wszystkie źródła są dopuszczalne?’; czy ‘dlaczego niektóre fragmenty decyzji sądowych są okraszone fotografiami a inne nie?’ Rozważenie tych i innych pytań umożliwia konceptualizację wielu problemów związanych z umieszczaniem fotografii w decyzjach sądowych – zwłaszcza problem kryteriów wyboru, który wcześniej nie był osobno komentowany, a jedynie zasugerowany – i prowadzi do konkluzji, że omawiana praktyka, uwikłana w wiele kontrowersji, nie powinna być kontynuowana.

Słowa kluczowe: prawo, wizualność, decyzje sądowe, fotografie

Język artykułu: angielski

Data otrzymania: 19.01.2017
Data akceptacji: 29.09.2017

Opublikowano: Numer 2(17)/2018, s. 60-74.

Ściągnij plik: Download
Liczba ściągnięć: 82